A guerra nos cómics

Nom tenho nada de experiência na revisom por pares mas meio contribuim a umha peer review hai pouco, que tratava sobre a banda desenhada como ferramenta para a análise de conflitos bélicos em retrospetiva histórico-pedagógica. Nom considero que aportasse muito, ao desconhecer os títulos analisados, nom publicados em nengum idioma que eu saiba ler, mas chamou-me a atençom que nas conclussões do escrito se considerasse a BD como suscetível à manipulaçom e distorçom ideológica no seu reflexo das guerras do século passado. Como se qualquer arte, nomeadamente o cine e a literatura, ou qualquer tipo de suporte comunicacional, como os ensaios, nom fossem presa dos sesgos políticos mais burdos ao refletirem os atores e eventos da guerra. Lembrei-me de várias obras que demostram que a BD pode nom só desmitificar senom abordá-las com claridade, sentido comum e nulo chauvinismo. Umha delas é 総員玉砕せよ! do mestre Mizuki, editada em inglês (Onward towards our noble deaths), espanhol (Operación muerte), francês (Operation mort) e italiano (Verso una nobile morte).

A guerra nos cómics
A guerra nos cómics

Astiberri, a editora em castelhano, fai este sumário do argumento: Shigeru Mizuki, con una acritud desconocida en él, pasa factura a la Segunda Guerra Mundial y, más concretamente, a la práctica del gyokusai (literalmente, “atacar hasta morir con dignidad”), un eufemismo para evitar decir crudamente lo que era: una ofensiva en la que todos los atacantes debían morir. Hábilmente, y sin caer en la caricatura, Mizuki describe el repugnante desprecio por la vida humana del mando militar nipón. Sin razón válida o sentido estratégico alguno, los jóvenes soldados eran enviados a la muerte con la expresa prohibición de volver vivos bajo pena de ejecución.

É umha obra valiosíssima, para mim por riba até da extensa e maravilhosa autobiografia do creador do clássico Ge ge ge no Kitaro, e só comparável no meu critério coa sua obra mestra Non Non Ba.

Outro trabalho que, inesperadamente este, trata a guerra dum ponto de vista totalmente apatriótico é Mi vida en barco (título espanhol de Gallo Nero). Na parte final deste extenso livro (624 páginas) que ainda acabei de ler ontem, Tadao Tsuge, sem advertência prévia, trata o papel do Japom na II Guerra Mundial, em dous capítulos mui avançados da obra (o volume tem 38 episódios). E fai-no com umha naturalidade pasmosa: um grupinho de velhos falando, simplesmente, isso é tudo. Com sinceridade os homens intercambiam lembranças e impressões que distam muito de narrativas imperialistas e etnocéntricas.

Som apenas dous exemplos do poder que tem a BD para enfrontar questões complexas sem cair na trampa do partidismo nacional e retam a afirmaçom que motivava este meu comentário em primeiro lugar.









Sheesh, am I gonna miss the old artist. These are just some of the books by master Mizuki I have. Looking forward to keep reading whatever he may have done during his long and fruitful life. The emotion and sheer joy his works have given me are something to always be thankful for. Really, no matter his age, no matter the amount of fine books his legacy has already enriched us with, what a great loss. In my opinion we’re saying farewell to one of the single most influential, greatest comic-book creators of all time.




Desenho gráfico muito correto e o que se quiser, mas estas capas dam um par de voltas às da edição espanhola que nos chegam às lojas por aqui.

As bandas desenhadas que leva este volume foram feitas em 1966 mas são tão frescos como se fossem de hoje à manhã. Pode que o meu reverenciado Tezuka seja o maior autor que o Japão tenha dado, mas em termos de preferência pessoal, para mim Mizuki é uma debilidade ainda superior.